این مقاله با هدف ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه شایستگی­ های فناورانه هنرجویان فنی و حرفه­ ای کل کشور انجام شده است. به منظور دستیابی به این هدف، ابتدا در بخش کیفی این پژوهش از طریق نمونه­ گیری هدفمند، مؤلفه­ های شایستگی فناورانه از کتب، مقالات و اسناد شناسایی و با استفاده از نرم­ افزار Maxqda12 کد گذاری و پرسشنامه­ ای در زمینه شایستگی­ های فناورانه تهیه شد. در بخش کمی با روش نمونه­ گیری تصادفی خوشه­ ای، نمونه­ ای 375 نفری از هنرآموزان کل کشور انتخاب و ابزار پژوهش، شامل پرسشنامه شایستگی­ های فناورانه با 150 سئوال اجرا شد. روش­ های به کار رفته برای تحلیل گویه­ ها (ضریب هولستی)، و برای رواسازی از روایی صوری، محتوایی (نظر خبرگان) و سازه (تحلیل عاملی) و برای اعتبار (محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه و عامل ها) استفاده شد. در نتیجه ی این پژوهش، پنج عامل اصلی شناسایی شد که عبارتند از: شایستگی فنی و تکنیکی، فراشایستگی­ ها، توانمندسازها، شایستگی بازار کار و شایستگی­ های راهبردی (استراتژیک). اعتبار این پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 85/0 به دست آمد. پرسشنامه نهایی با کمک نرم­ افزار SPSS19 و Amos24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه نشان داد که این پرسشنامه از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار بوده است.

هدف این پژوهش شناسایی شایستگی های راهبردی مورد نیاز در طراحی برنامه ریزی آموزشی هنرجویان فنی و حرفه ای است. در این پژوهش از روش پژوهش ترکیبی کیفی و کمی استفاده شد. در بخش کیفی، شایستگی های کلیدی راهبردی از مقالات، اسناد و. . . به روش تحلیل مضمون شناسایی و با استفاده از نرم افزار Maxqda12 کد گذاری شد. نمونه گیری به صورت هدفمند انجام و تا سر حد اشباع ادامه یافت. به منظور تعیین روایی محتوایی از نظر خبرگان و برای سنجش پایایی، از ضریب هولستی استفاده شد. در بخش کمی، از نوع توصیفی-پیمایشی، پرسشنامه اولیه ساخته، پایایی آن با روش آلفای کرونباخ به مقدار 85/0 تایید شد. پرسشنامه نهایی پس از تایید خبرگان در میان نمونه 384 نفری از هنرآموزان هنرستان ها اجرا و با کمک نرم افزار SPSS19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج کیفی نشان داد، شایستگی های راهبردی شامل شایستگی های مدیریتی با سطوح: مهارت های عمومی مدیریت، مهارت تحلیل و رصد محیط، مهارت آینده نگری و رصد آینده؛ شایستگی های سازمانی با سطوح: شایستگی های کار، ایجاد تعاملات کاری سازنده می باشد، همچنین نتایج کمی نشان داد شایستگی های راهبردی به دو دسته شایستگی های سازمانی (83/0) و شایستگی های مدیریتی (97/0) تقسیم گردیده است. شایستگی های سازمانی دارای دو مولفه شایستگی های کار (85/0) و ایجاد تعاملات کاری سازنده (90/0) و شایستگی های مدیریتی دارای سه مولفه مهارت های عمومی مدیریت (92/0)، مهارت تحلیل و رصد محیط (71/0)، مهارت آینده نگری و رصد آینده (74/0) بوده است.

هدف: هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی اثربخشی دوره آموزشی تربیت منش هنرجویان هنرستان های فنی و حرفه ای دوره متوسطه بود. روش: پزوهش حاضر از نظر هدف جزء پژوهش های کاربردی و از لحاظ اجرا جزء تحقیقات شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را هنرجویان سال آخر هنرستان های فنی و حرفه ای استان قم تشکیل میدادند. از میان آن ها، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای در دسترس به صورت تصادفی دو گروه 30 نفره انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها در ارزیابی سطح واکنش، از پرسش نامه محقق ساخته در جلسات سوم و نهم استفاده شد. در ارزیابی سطح یادگیری، ابتدای دوره پیش آزمون و در انتهای دوره پس آزمون برای گروه آزمایش اجرا شد. درتحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و واریانس) و آمار استنباطی از آزمون تی استودنت استفاده گردید. یافته ها: نشان داد، دوره آموزشی در سطح واکنش و یادگیری اثربخش است و میانگین نمرات رفتار هنرجویان گروه آزمایش در محیط واقعی کار، نسبت به میانگین نمرات ارزشیابی رفتار هنرجویان گروه کنترل بیشتر می باشد.

مشاهده نواقص و معایب ساختاری و اجرایی معماری، این پرسش را در ذهن متخصصان و همچنین عموم جامعه برانگیخته است که چگونه می توان کیفیت اجرای ساختمان ها را در ایران ارتقا داد. از آنجا که پاسخ به این پرسش، دارای ابعاد مختلف آموزشی، حقوقی، اقتصادی و ... است، نگارندگان پژوهش حاضر با بررسی تجارب بیش از ده سال تدریس دروس فنی در دانشگاه هنر اصفهان، نقش آموزش صحیح مهندسان را در ارتقای کیفیت اجرایی معماری ارزیابی کرده اند. در ادامه، به طور مشخص به بررسی پاسخ این پرسش که چگونه دروس فنی می توانند در افزایش توان حرفه ای فارغ التحصیلان تاثیر گذاشته و موجب بهبود کیفیت اجرای ساختمان ها شوند، پرداخته اند.در این راستا، با مطالعه موردی روی یکی از توانایی های مورد انتظار از دانش آموختگان، آزمونی فنی برای سنجش نتیجه آموزش آنها برگزار شد و برای روشن تر شدن سهم نظام آموزشی در معایب صنعت ساختمان، آزمون در کشور آلمان (دانشکده معماری دانشگاه فنی برلین) که از نظر کیفیت ساخت و ساز وضعیت متفاوتی نسبت به ایران دارد، تکرار شد و در نهایت، نتایج دو آزمون بررسی تطبیقی گردید. فرایند آموزش نیز با تحلیل سرفصل و روند ارائه درس و بهره گیری از یافته های روانشناسی شناخت گرا همچون آموزش موقعیت مند و نظام استاد و شاگردی و مقایسه با دو سیستم آموزشی متفاوت بررسی شد. پس از ارزیابی یک شاخص به عنوان نشانگری از ارتباط مناسب بین محیط آموزشی و جامعه حرفه ای، نظام آموزشی رشته پزشکی، مورد مطالعه قرارگرفته و مهم ترین علت های این ارتباط موفق، استخراج، و راه کارهای گسترش این تجربه به آموزش معماری ارائه شده است. در پایان یافته های این تحقیق در قالب سه راهکار بهره گیری از روش استاد و شاگردی شناختی، تاکید بر یادگیری موقعیت مند و آموزش گروهی در بخش نتیجه گیری بیان شد.